خرید ملک در دبی یا عربستان

اگر قصد سرمایه‌گذاری در بازار املاک خاورمیانه را دارید، دو گزینه اصلی پیش روی شماست: دبی در امارات متحده عربی و کشور عربستان سعودی. دبی با زیرساخت‌های پیشرفته، مقررات آزادانه مالکیت خارجی و بازار املاک شناخته‌شده، سال‌هاست مقصد محبوب سرمایه‌گذاران بین‌المللی است. در سوی دیگر، عربستان با پروژه‌های جاه‌طلبانه‌ای نظیر «نئوم» و «دریای سرخ»، زمینه‌های تازه و روبه‌رشدی را برای خریداران داخلی و خارجی فراهم کرده است. بااین‌حال، تفاوت‌های مهمی در زمینه مقررات خرید، میزان مالیات، هزینه‌های جانبی و حتی نوع ملک قابل‌خرید وجود دارد؛ بنابراین در ادامه، ضمن مرور قوانین اساسی دو کشور به تفاوت‌های خرید ملک در عربستان و دبی از نظر مالیاتی و هزینه‌های مربوط به خرید ملک در این دو می‌پردازیم تا بتوانید با دیدی دقیق‌تر برای خرید ملک در دبی یا عربستان تصمیم‌گیری کنید. با سمالند همراه باشید.

چارچوب قانونی مالکیت خارجی

تفاوت‌های خرید ملک در دبی و عربستان را با بررسی قوانین مالکیت خارجی در این دو آغاز می‌کنیم. دبی از نخستین شهرهای منطقه حوزه خلیج فارس بود که امکان مالکیت آزاد (Freehold) املاک توسط اتباع خارجی را در مناطق مشخصی به رسمیت شناخت. این امر باعث شد سرمایه‌گذاران بین‌المللی بتوانند به‌راحتی واحدهای مسکونی، تجاری یا حتی پروژه‌های توریستی را خریداری کنند. به‌طورکلی در امارات قوانین مالکیت خارجی روشن و مفصل است؛ مناطق آزاد (Free Zones) و مناطق فری‌هولد متعددی در دبی وجود دارند که خرید ملک در آن‌ها نیازمند طی مراحل اداری کوتاه‌مدت است.

اما در عربستان، قانون قدیمی محدودیت‌های زیادی برای مالکیت اتباع خارجی وضع می‌کرد، بااین‌حال در سال‌های اخیر تغییرات قابل‌توجهی در این قوانین به‌وجود آمده است. برای مثال با مراجعه به وب‌سایت pr.gov.sa می‌توانید در قالب برنامه «اقامت ممتاز»، امکان خرید ملک در مناطق مشخصی از ریاض یا جده را به دست آورید؛ اما همچنان مالکیت صد درصد خارجی در هر نقطه از این کشور مجاز نیست و اتباع غیرسعودی باید تنها در مناطقی که از جانب دولت تعیین شده‌اند، اقدام به خرید کنند.

مالیات و هزینه‌های دولتی

مالیات بر درآمد شخصی یا عایدی سرمایه در امارات اعمال نمی‌شود؛ این مورد دبی را به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران خارجی جذاب کرده است. معمولاً هزینه ثبت ملک در دبی حدود ۴٪ ارزش ملک است که خریدار باید به اداره اراضی و املاک دبی (DLD) بپردازد. برخی هزینه‌های دیگر شامل کارمزد بنگاه املاک و هزینه‌های نقل‌وانتقال سند هستند؛ اما خبری از مالیات سالیانه ملک یا مالیات بر اجاره در دبی نیست.

عربستان نیز فاقد مالیات بر عایدی سرمایه و درآمد شخصی است؛ اما مالیات بر ارزش افزوده (VAT) با نرخ ۱۵٪ بر اغلب کالاها و خدمات اعمال می‌شود. درحال‌حاضر، برای املاک مسکونی که خرید و فروش می‌شوند، عوارض دولتی نظیر «مالیات معاملات» ممکن است براساس سیاست‌های جدید دولت متغیر باشد. اگر خریدار بخواهد از تسهیلات بانکی استفاده کند، ممکن است هزینه‌های بانکی خاص و قوانین شرعی (مانند اجتناب از ربا) در محاسبه نرخ سود تأثیرگذار باشند.

اندازه و تنوع بازار املاک در عربستان و دبی

بازار دبی از دهه ۲۰۰۰، رشد بی‌وقفه‌ای را تجربه کرده است و اکنون طیف گسترده‌ای از املاک لوکس تا میان‌رده را شامل می‌شود. مناطقی مانند «داون‌تاون دبی»، «دبی مارینا» و «پالم جمیرا» به‌خاطر پروژه‌های بلندمرتبه و خاص مشهورند. به‌دلیل وابستگی کمتر اقتصاد امارات به نفت در سال‌های اخیر، بازار املاک دبی نوسانات نفتی را کمتر تجربه می‌کند. همچنین گردشگری قوی، نمایشگاه‌های بین‌المللی و ورود مداوم نیروی کار خارجی به رونق مستمر این بازار کمک کرده است.

عربستان هم درحال‌حاضر با اجرای «چشم‌انداز ۲۰۳۰» (Vision 2030) در تلاش است از اقتصاد نفت‌محور فاصله بگیرد و در حوزه‌هایی چون گردشگری، فناوری، خدمات و املاک سرمایه‌گذاری کند. پروژه‌های عظیمی همچون «نئوم»، «البحر الاحمر» و «قدیه» می‌توانند در آینده‌ای نزدیک، بازار املاک عربستان را به‌شکل چشمگیری گسترش بدهند؛ ولی در مقایسه با دبی، این بازار همچنان در فاز رشد و توسعه است و در برخی بخش‌ها، عمق و تنوع کمتری دارد.

مقررات اقامتی برای خرید ملک در عربستان و دبی

اما تفاوت‌های خرید ملک در دبی و عربستان از نظر مقررات اقامتی برای خریداران خارجی چگونه‌اند؟ خریداران خارجی می‌توانند با خرید ملک در دبی از ویزاهای ویژه اقامتی بهره‌مند شوند؛ برای مثال، خرید املاک بالای یک حد تعیین‌شده (مثلاً یک میلیون درهم) امکان گرفتن ویزای دو یا پنج‌ساله را فراهم می‌کند. این ویزاها قابلیت تمدید دارند و برای اعضای خانواده خریدار نیز مزایایی درنظر گرفته می‌شود.

عربستان نیز از طریق برنامه اقامت ممتاز (Premium Residency) گزینه‌های «اقامت دائم» و «اقامت یک‌ساله قابل‌تمدید» را عرضه می‌کند. اطلاعات تکمیلی در وب‌سایت pr.gov.sa وجود دارد و خریداران می‌توانند بدون نیاز به کفیل محلی در مناطق مجاز ملکی را خریداری کنند و اقامت بگیرند. در این برنامه، دارنده اقامت ممتاز امکان فعالیت تجاری، مالکیت ملک و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف را دارد؛ اما همچنان باید به قوانین مالکیت منطقه‌ای توجه کند.

مقایسه هزینه‌های زندگی و نگهداری ملک

هزینه‌های زندگی در دبی در مقایسه با بسیاری از شهرهای منطقه بالاتر است. اجاره‌بها، خدمات شهری، آموزش فرزندان در مدارس بین‌المللی و بیمه درمانی از مواردی هستند که باید در بودجه کلی درنظر گرفت. هزینه نگهداری ملک (مانند شارژ مجتمع و هزینه‌های تعمیرات) هم بسته به نوع پروژه و امکانات آن (استخر، سالن ورزشی، لابی لوکس و …) متفاوت است.

در سمت دیگر در مقایسه تفاوت‌های خرید ملک در دبی و عربستان باید گفت که زندگی در شهرهای بزرگ مثل ریاض یا جده اگرچه به‌تدریج گران‌تر می‌شود؛ اما هنوز نسبت به دبی، هزینه‌های مسکن و اقلام مصرفی در آن‌ها پایین‌تر است؛ اما بسته به منطقه، هزینه‌های نگهداری ملک و شارژ مجتمع می‌تواند بسیار متغیر باشد. پروژه‌های جدید در جده یا ریاض ممکن است امکانات لوکسی فراهم کنند؛ درنتیجه هزینه‌های بالاتری برای ساکنان داشته باشند؛ اما کلیت بازار عربستان از دبی ارزان‌تر است.

میزان بازده اجاره و ریسک سرمایه‌گذاری

در مناطق محبوب دبی، نرخ اجاره می‌تواند تا حدود ۷ تا ۸ درصد در سال بازده داشته باشد؛ اما بازار دبی مستعد نوسانات دوره‌ای بوده است و در برخی دوره‌ها کاهش قیمت نیز تجربه شده است؛ اما همچنان با حمایت دولت از صنعت گردشگری و ورود مداوم نیروی کار خارجی، تقاضای مسکن اجاره‌ای در دبی پایدار به‌نظر می‌رسد.

در آن‌سو، نرخ اجاره در شهرهایی مثل ریاض یا جده بسته به محله و نوع ملک می‌تواند حدود ۵ تا ۶ درصد باشد. البته در پروژه‌های لوکس و در حال توسعه، احتمال بازدهی بالاتر در میان‌مدت نیز وجود دارد. به‌علت نوظهور‌بودن بازار بین‌المللی املاک در عربستان، ریسک‌هایی در زمینه شفافیت و نقدشوندگی سرمایه وجود دارد؛ اما فرصت‌های بالقوه برای رشد در طرح‌های بلندپروازانه «چشم‌انداز ۲۰۳۰» موردتوجه بسیاری از سرمایه‌گذاران است.

هرچند دبی به‌عنوان بازاری باسابقه و بین‌المللی املاک، گزینه‌ای مطمئن برای سرمایه‌گذاران خارجی به‌شمار می‌رود، عربستان سعودی نیز با پروژه‌های کلان و طرح‌های اقامتی جدید، فضای جذابی ایجاد کرده است. در نهایت، انتخاب میان این دو مقصد(خرید ملک در دبی یا عربستان) وابسته به اهداف سرمایه‌گذاری، میزان بودجه، ریسک‌پذیری و سبک زندگی موردنظرتان خواهد بود. با شناخت تفاوت‌های خرید ملک در دبی و عربستان، شناخت صحیح قوانین و مشورت حرفه‌ای، می‌توانید بهترین تصمیم را بگیرید.